Sarcoma mạch máu: Triệu chứng, phương pháp điều trị và tiên lượng

Sarcoma mạch máu là gì?

Bề mặt bên trong của mạch máu và mạch bạch huyết (một phần của hệ miễn dịch) được bao phủ bởi một lớp tế bào mỏng gọi là nội mạc. Sarcoma mạch máu xảy ra khi các tế bào nội mạc phát triển, nhân lên mất kiểm soát và hình thành nên khối u.

Mặc dù sarcoma mạch máu có thể xảy ra ở bất kỳ bộ phận nào trên cơ thể nhưng đa phần xảy ra ở:

• da đầu hoặc cổ
• da ở vú hoặc thân trên
• gan
• tim

Sarcoma mạch máu và sarcoma

Sarcoma mạch máu là một loại sarcoma mô mềm. Sarcoma mô mềm có thể xảy ra ở:

• mạch máu
• mạch bạch huyết
• dây thần kinh
• gân
• cơ
• mỡ
• dây chằng
• sụn

Có hơn 70 loại sarcoma. Các loại sarcoma mô mềm gồm:

• Sarcoma gân, dây chằng và cơ
• Sarcoma Kaposi: xảy ra ở da, hạch bạch huyết, miệng hoặc các cơ quan khác
• Sarcoma cơ trơn (không tự chủ)
• Sarcoma mỡ
• U schwannoma (u bao sợi thần kinh) ác tính
• Sarcoma cơ vân
• Sarcoma hoạt dịch

Sarcoma mạch máu có phổ biến không?

Sarcoma mô mềm là bệnh hiếm gặp và sarcoma mạch máu chỉ chiếm khoảng 1 đến 2% tổng số ca sarcoma mô mềm.

Sarcoma mạch máu có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến nhấtt ở người trên 70 tuổi.

Sarcoma mạch máu có thể đa phần xảy ra ở da đầu và cổ.

Nguyên nhân gây sarcoma mạch máu

Sarcoma mạch máu bắt đầu khi một trong các tế bào nội mô mạch máu hoặc mạch bạch huyết bị đột biến (lỗi trong DNA). Điều này khiến cho tế bào không khỏe mạnh phát triển và nhân lên nhanh chóng, cuối cùng tạo thành khối u.

Các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây ra sự đột biến này nhưng đã tìm ra một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh sarcoma mạch máu, chẳng hạn như:

• Từng xạ trị
• Phù bạch huyết (sưng phù mô mềm do tích tụ dịch bạch huyết)
• Tiếp xúc với một số loại hóa chất nhất định, chẳng hạn như vinyl chloride, asen và thorium dioxide
• Một số hội chứng di truyền, chẳng hạn như bệnh u xơ thần kinh, hội chứng Maffucci và hội chứng Klippel-Trenaunay

Triệu chứng của bệnh sarcoma mạch máu

Triệu chứng của bệnh sarcoma mạch máu phụ thuộc vào vị trí của khối u.

Sarcoma mạch máu ở da thường có các triệu chứng sau đây:

• Vết bầm tím hoặc vết thương lâu lành
• Một vùng da gồ lên và lớn dần theo thời gian
• Vết thương chảy máu khi bị cọ xát hoặc va đập
• Nổi cục mềm quanh vết thương

Sarcoma mạch máu ở các cơ quan khác, như tim hoặc gan, có thể không biểu hiện bất kỳ triệu chứng nào ở giai đoạn đầu. Khi khối u phát triển lớn, người bệnh sẽ bị đau ở các cơ quan này.

Phương pháp chẩn đoán sarcoma mạch máu

Trước tiên, bác sĩ sẽ hỏi về bệnh sử cá nhân và gia đình, sau đó tiến hành khám lâm sàng. Tiếp theo cần thực hiện các phương pháp chẩn đoán sau:

• Các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh, gồm chụp X-quang, CT, MRI hoặc PET
• Sinh thiết (lấy một mẫu mô nhỏ từ khối u bằng kim)

Sinh thiết là phương pháp duy nhất có thể xác nhận chẩn đoán sarcoma mạch máu. Mẫu mô lấy từ khối u được phân tích dưới kính hiển vi để xác định loại và giai đoạn ung thư.

Phương pháp điều trị sarcoma mạch máu

Sarcoma mạch máu là loại ung thư tiến triển nhanh, vì vậy nên cần điều trị bằng các phương pháp mạnh. Phác đồ điều trị phụ thuộc vào việc ung thư đã di căn đến các cơ quan hoặc mô khác trong cơ thể hay chưa.

Sarcoma mạch máu chưa di căn thường được điều trị bằng phẫu thuật. Đôi khi có thể hóa trị hoặc xạ trị trước hoặc sau phẫu thuật.

Nếu ung thư máu đã di căn đến các bộ phận khác của cơ thể thì phương pháp điều trị chính thường là hóa trị.

Các phương pháp điều trị khác bao gồm:

• Liệu pháp nhắm trúng đích: chỉ tiêu diệt tế bào ung thư, không ảnh hưởng đến các tế bào khỏe mạnh
• Liệu pháp miễn dịch: giúp tăng cường hệ miễn dịch để chống lại ung thư

Phòng ngừa sarcoma mạch máu

Cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh sarcoma mạch máu là tránh các yếu tố nguy cơ gây ra căn bệnh này.

Mặc dù có những yếu tố nguy cơ không thể tránh được, ví dụ như di truyền và xạ trị để điều trị ung thư nhưng bạn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc sarcoma mạch máu bằng cách bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời và hạn chế tiếp xúc với một số hóa chất như vinyl chloride, asen và thorium dioxide.

Tiên lượng của người mắc sarcoma mạch máu

Sarcoma mạch máu là một loại ung thư tiến triển nhanh. Do bắt đầu hình thành trong mạch máu hoặc mạch bạch huyết nên ung thư lan rất nhanh đến các mô và cơ quan khác trong cơ thể. Một khi đã di căn, sarcoma mạch máu rất khó điều trị.

Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (the American Cancer Society), tỷ lệ sống sót sau 5 năm tương đối ở những người mắc sarcoma mô mềm chưa di căn là 85%.

Tỷ lệ sống sót ở những trường hợp ung thư đã lan đến hạch bạch huyết lân cận là 65%. Tỷ lệ sống sót ở những ca bệnh ung thư đã di căn đến các cơ quan ở xa là 15%.

Tuy nhiên, phạm vi ung thư di căn và đáp ứng điều trị ở mỗi ca bệnh là khác nhau. Những yếu tố này đều ảnh hưởng đến tiên lượng của người bệnh.

Tóm tắt bài viết

Sarcoma mạch máu là một loại ung thư hiếm gặp nhưng tiến triển nhanh. Loại ung thư này bắt đầu ở các tế bào nội mạc mạch máu và mạch bạch huyết. Sarcoma mạch máu thường xảy ra ở da đầu và cổ.

Sarcoma mạch máu ở da thường có triệu chứng là vết thương hoặc vết bầm tím lâu lành.

Có một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc sarcoma mạch máu, gồm có di truyền, tiếp xúc với bức xạ và một số hóa chất.

Loại ung thư này lan nhanh chóng đến các cơ quan và mô khác trong cơ thể. Ung thư một khi di căn sẽ làm giảm khả năng sống sót. Nhưng các phương pháp điều trị mới, chẳng hạn như liệu pháp nhắm trúng đích và liệu pháp miễn dịch, đều rất hứa hẹn và có thể cải thiện tiên lượng cho người bệnh.