Mức cholesterol khuyến nghị theo độ tuổi

Cholesterol là một loại chất béo có trong máu và cần thiết cho nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể. Toàn bộ lượng cholesterol mà cơ thể cần được tạo ra bởi gan. Cholesterol cũng có trong một số loại thực phẩm.
Theo như Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), trong máu có quá nhiều lipoprotein mật độ thấp (LDL) hay cholesterol xấu sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Vậy nồng độ cholesterol bao nhiêu là bình thường và bao nhiêu được coi là cao?
Làm thế nào để biết mức cholesterol?
Cách duy nhất để biết mức cholesterol của bản thân là làm xét nghiệm mỡ máu. Xét nghiệm sẽ cho biết các chỉ số sau đây:
- Lipoprotein mật độ thấp (LDL), hay còn gọi là cholesterol xấu: LDL vận chuyển cholesterol qua mạch máu. LDL được gọi là cholesterol xấu vì nồng độ LDL trong máu cao sẽ tích tụ thành mảng bám trong động mạch và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Lipoprotein mật độ cao (HDL), hay còn gọi là cholesterol tốt: HDL mang cholesterol trở lại gan, sau đó cholesterol sẽ bị đào thải ra khỏi cơ thể. HDL giúp giảm nồng độ cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, vì thế nên được gọi là “cholesterol tốt”.
- Triglyceride: một loại chất béo khác trong máu, có vai trò dự trữ năng lượng cho cơ thể nhưng quá nhiều triglyceride sẽ gây hại.
- Cholesterol toàn phần: tổng của LDL + HDL + 20% triglyceride
Nồng độ LDL, triglyceride cao trong khi nồng độ HDL thấp sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Mức cholesterol ở người lớn
Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) khuyến nghị người lớn nên xét nghiệm cholesterol 4 – 6 năm một lần, bắt đầu từ 20 tuổi. Đây là thời điểm mà nồng độ cholesterol trong máu bắt đầu tăng.
Tuy nhiên, nếu bạn có một trong các yếu tố nguy cơ dưới đây thì nên xét nghiệm thường xuyên hơn:
- Tiền sử bệnh tim mạch
- Tiền sử gia đình bị cholesterol cao
- Chế độ ăn uống có nhiều chất béo chuyển hóa và chất béo bão hòa
- Hút thuốc lá
- Ít vận động
- Bệnh tiểu đường
- Béo phì
- Mãn kinh
- Tăng huyết áp
Nồng độ cholesterol trong máu được đo bằng đơn vị miligam trên decilit (mg/dL).
Dưới đây là mức cholesterol và triglyceride ở người lớn.
Cholesterol toàn phần |
HDL cholesterol |
LDL cholesterol |
Triglyceride |
|
Tốt |
Dưới 200 mg/dL (càng thấp càng tốt) |
Lý tưởng là 60 mg/dL trở lên nhưng từ 40 mg/dL trở lên ở nam giới và 50 mg/dL trở lên ở phụ nữ là mức chấp nhận được |
Dưới 100 mg/dL. Dưới 70 mg/dL nếu mắc bệnh mạch vành |
Dưới 149 mg/dL. Lý tưởng là dưới 100 mg/dL |
Giới hạn cao |
200 – 239 mg/dL |
Không có |
130 – 159 mg/dL |
150 – 199 mg/dL |
Cao |
240 mg/dL trở lên |
60 mg/dL trở lên |
|
200 mg/dL trở lên; 500 mg/dL là quá rất cao |
Thấp |
Không có |
Dưới 40 mg/dL đối với nam và dưới 50 mg/dL đối với nữ |
Không có |
Không có |
Khuyến nghị về mức cholesterol toàn phần, LDL và triglyceride đối với nam giới và nữ giới trên 20 tuổi là giống nhau. Tuy nhiên, khuyến nghị về mức HDL cholesterol lại khác nhau ở hai giới. Phụ nữ nên duy trì HDL cholesterol ở mức cao hơn.
Mức cholesterol ở trẻ em
Trẻ em cũng có thể bị cholesterol cao. Các yếu tố làm tăng nguy cơ cholesterol cao ở trẻ là:
- Ít hoạt động thể chất
- Chế độ ăn không lành mạnh
- Thừa cân hoặc béo phì
- Có tiền sử gia đình bị cholesterol cao
CDC khuyến nghị trẻ em nên xét nghiệm cholesterol lần đầu trong độ tuổi từ 9 – 11 và một lần nữa trong độ tuổi từ 17 đến 21. Những trẻ có yếu tố nguy cơ, chẳng hạn như bệnh tiểu đường hoặc béo phì, có thể cần xét nghiệm nhiều lần hơn.
Dưới đây là các mức cholesterol ở trẻ em:
Cholesterol toàn phần |
HDL cholesterol |
LDL cholesterol |
Triglyceride |
|
Tốt |
170 mg/dL trở xuống |
Trên 45 mg/dL |
Dưới 110 mg/dL |
Dưới 75 mg/dL ở trẻ từ 0 – 9 tuổi; Dưới 90 mg/dL ở trẻ từ 10 – 19 tuổi |
Giới hạn cao |
170 - 199 mg/dL |
40 - 45 mg/dL |
110 - 129 mg/dL |
75 - 99 mg/dL ở trẻ 0 – 9 tuổi; 90 - 129 mg/dL ở trẻ 10 – 19 tuổi |
Cao |
200 mg/dL trở lên |
Không có |
130 mg/dL trở lên |
100 mg/dL trở lên ở trẻ 0 – 9 tuổi; 130 mg/dL trở lên ở trẻ 10 – 19 tuổi |
Thấp |
Không có |
Dưới 40 mg/dL |
Không có |
Không có |
Thuốc điều trị cholesterol cao
Việc điều trị cholesterol cao tùy thuộc vào các yếu tố như mức cholesterol, độ tuổi, giới tính, các bệnh lý khác đang mắc và các loại thuốc khác đang dùng.
Các phương pháp điều trị chính là điều chỉnh lối sống, chế độ ăn uống và dùng thuốc.
Một số loại thuốc thường được dùng để trị cholesterol cao là:
- Statin
- Thuốc gắn axit mật, chẳng hạn như cholestyramine
- Thuốc ức chế hấp thụ cholesterol, chẳng hạn như ezetimibe
- Axit bempedoic, chẳng hạn như Nexletol
- Thuốc ức chế PCSK9
Nếu chỉ số triglyceride ở mức cao, bạn sẽ phải dùng thuốc hạ cholesterol kèm thuốc hạ triglyceride, chẳn hạn như fibrate hay niacin.
Điều chỉnh lối sống để giảm mức cholesterol
Điều chỉnh lối sống là một cách hiệu quả để giảm mức cholesterol và phù hợp với mọi lứa tuổi, tình trạng sức khỏe.
Sau đây là một số điều chỉnh lối sống được khuyến nghị cho những người bị cholesterol cao:
- Tập thể dục cường độ vừa phải đến cao ít nhất 150 phút mỗi tuần
- Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ, chẳng hạn như rau củ, trải cây, các loại đậu và ngũ cốc nguyên hạt
- Ăn nhiều chất béo tốt
- Hạn chế thực phẩm béo bão hòa
- Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn
- Duy trì chế độ ăn uống tốt cho tim mạch
- Bỏ thuốc lá
- Hạn chế rượu bia
- Giảm cân nếu thừa cân và duy trì cân nặng khỏe mạnh
Tóm tắt bài viết
Cholesterol là một chất béo trong máu và rất cần thiết cho các chức năng của cơ thể. Tuy nhiên, nồng độ cholesterol trong máu cao sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Người từ 19 tuổi trở xuống nên duy trì cholesterol toàn phần ở mức 170 mg/dL hoặc thấp hơn và người từ 20 tuổi nên duy trì cholesterol toàn phần ở mức 200 mg/dL hoặc thấp hơn.
Nên xét nghiệm máu định kỳ bắt đầu từ 20 tuổi để theo dõi mức cholesterol.
Khi bạn có quá nhiều cholesterol, nó sẽ tích tụ trong các động mạch của bạn. Sự tích tụ này làm cho động mạch xơ cứng lại - một quá trình được gọi là xơ vữa động mạch.

Có lẽ bạn đã được bác sĩ thông báo cần kiểm soát mức cholesterol. Nhưng liệu bạn có nhầm lẫn về những thức ăn tốt nên ăn và những món không nên ăn? Bạn có tự hỏi xem liệu mình đã vận động đủ chưa và liệu đã ở mức cân nặng phù hợp hay chưa.