Thuốc chống đông máu và thuốc chống kết tập tiểu cầu có gì khác nhau?

Tác dụng của thuốc chống đông máu và thuốc chống kết tập tiểu cầu
Cả thuốc chống kết tập tiểu cầu và thuốc chống đông máu đều có tác dụng ngăn ngừa cục máu đông hình thành trong mạch máu nhưng hai loại thuốc này có cơ chế tác dụng khác nhau.
Thuốc chống kết tập tiểu cầu ngăn các tiểu cầu trong máu kết dính với nhau. Trong khi đó, thuốc chống đông máu ức chế hoạt động của các protein tham gia vào quá trình đông máu. Các protein này được gọi là các yếu tố đông máu. Có nhiều loại thuốc chống đông máu và mỗi loại thuốc tác động đến một yếu tố đông máu khác nhau.
Danh sách thuốc chống đông máu và thuốc chống kết tập tiểu cầu
Một số loại thuốc chống đông máu:
- heparin
- warfarin
- rivaroxaban
- dabigatran
- eliquis
- edoxaban
- enoxaparin
- fondaparinux
một số thuốc chống kết tập tiểu cầu phổ biến:
- clopidogrel
- ticagrelor
- prasugrel
- dipyridamole
- dipyridamole/aspirin
- ticlopidine
- eptifibatide
Thuốc chống đông máu và thuốc chống kết tập tiểu cầu được sử dụng khi nào?
Thuốc chống đông máu và thuốc chống kết tập tiểu cầu thường được dùng cho những người mắc các bệnh lý khiến máu ứ đọng trong mạch máu và dễ hình thành cục máu động, chẳng hạn như:
- Bệnh tim
- Vấn đề về lưu thông máu
- Rối loạn nhịp tim
- Dị tật tim bẩm sinh
Những người đã phẫu thuật van tim cũng có thể cần dùng các loại thuốc này.
Những người dùng warfarin cần xét nghiệm INR định kỳ. Đây là một xét nghiệm máu nhằm đo thời gian đông máu và cho biết nồng độ thuốc trong máu có đang ở mức thích hợp hay không. Tùy vào loại thuốc sử dụng mà người bệnh sẽ phải làm các xét nghiệm khác.
Tác dụng phụ và rủi ro
Thuốc chống đông máu và thuốc chống kết tập tiểu cầu đều có tác dụng phụ, trong đó có những tác dụng phụ nghiêm trọng. Hã báo ngay cho bác sĩ khi gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây trong thời gian dùng thuốc chống đông máu hoặc thuốc chống kết tập tiểu cầu:
- Dễ bầm tím
- Nước tiểu có màu đỏ hoặc hồng
- Phân có máu, màu đen hoặc có đốm nhỏ li ti giống như bã cà phê
- Ra máu nhiều hơn bình thường vào kỳ kinh nguyệt
- Ngón chân màu tím
- Đau, lạnh hoặc có mảng thâm tím ở bàn tay hoặc bàn chân
Một số người có nguy cơ gặp tác dụng phụ cao hơn khi dùng thuốc chống đông máu hoặc thuốc chống kết tập tiểu cầu và có những người không nên sử dụng những loại thuốc này. Những người bị rối loạn đông máu, tiểu đường, tăng huyết áp, rối loạn thăng bằng, suy tim sung huyết, bệnh gan hoặc thận cần cho bác sĩ biết khi bác sĩ kê thuốc. Warfarin có thể làm tăng nguy cơ biến chứng do các bệnh lý này. Phụ nữ đang mang thai hoặc đang cho con bú không nên sử dụng warfarin. Loại thuốc này có thể gây hại cho thai nhi và trẻ sơ sinh.
Người bệnh cần cho bác sĩ biết về tất cả những loại thuốc cũng như thực phẩm chức năng đang dùng vì một số loại thuốc và thực phẩm chức năng có thể tương tác với thuốc chống đông máu hoặc thuốc chống kết tập tiểu cầu và làm tăng nguy cơ xảy ra tác dụng phụ như chảy máu.
Vì thuốc chống đông máu và thuốc chống kết tập tiểu cầu cản trở quá trình đông máu nên sẽ gây ra tình trạng chảy máu lâu cầm khi bị thương. Do đó, tốt hơn hết nên tránh các hoạt động dễ xảy ra chấn thương trong thời gian dùng các loại thuốc này.
Báo cho bác sĩ trước khi thực hiện bất kỳ thủ thuật xâm lấn nào, bao gồm cả các thủ thuật nha khoa. Người bệnh sẽ phải ngừng dùng thuốc chống đông máu và thuốc chống kết tập tiểu cầu một thời gian trước và sau thủ thuật để tránh bị mất máu nhiều.

Thuyên tắc (embolism) và phình động mạch (aneurysm) đều ảnh hưởng đến dòng máu trong não nhưng cơ chế gây bệnh lại hoàn toàn khác nhau. Thuyên tắc xảy ra khi một cục máu đông làm cản trở dòng chảy của máu, trong khi phình động mạch là tình trạng thành động mạch bị giãn hoặc xoắn, gây chảy máu.

Thuốc tiêu sợi huyết là những loại thuốc được dùng để làm tan cục máu đông. Có thể dùng thuốc tiêu sợi huyết trong trường hợp khẩn cấp như nhồi máu cơ tim hoặc để điều trị hoặc ngăn ngừa biến chứng do các bệnh lý có thể gây cục máu đông.

Hai tình trạng này đều ảnh hưởng đến khả năng bơm máu của tim. Bệnh cơ tim có thể dẫn đến suy tim.

Thuốc có thể giúp kiểm soát một số triệu chứng của bệnh van tim và hỗ trợ cải thiện chức năng tim. Tuy nhiên, hiện không có loại thuốc nào có thể điều trị hoặc chữa khỏi hoàn toàn các vấn đề về van tim cụ thể.