Tăng huyết áp không được kiểm soát nghĩa là gì?

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 21% người lớn bị tăng huyết áp không được kiểm soát. Mặc dù tăng huyết áp đa phần không có triệu chứng rõ ràng nhưng tăng huyết áp không được kiểm soát có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng như đột quỵ, nhồi máu cơ tim và bệnh thận.

Bài viết này sẽ giải thích tăng huyết áp không được kiểm soát nghĩa là gì, sự khác biệt giữa tăng huyết áp không được kiểm soát và các loại tăng huyết áp khác cũng như những biện pháp cần thực hiện khi các phương pháp điều trị tăng huyết áp không hiệu quả.

Thế nào là tăng huyết áp không được kiểm soát?

Tăng huyết áp hay cao huyết áp được định nghĩa là huyết áp trên 140/90 mmHg.

Tăng huyết áp được phân loại là không được kiểm soát khi tình trạng tăng huyết áp không được điều trị hoặc đã điều trị nhưng huyết áp vẫn ở mức cao.

Tăng huyết áp không được kiểm soát, tăng huyết áp kháng trị và tăng huyết áp bất trị

Tăng huyết áp không được kiểm soát là một thuật ngữ rộng có thể dùng cho cả những trường hợp tăng huyết áp không được điều trị và những trường hợp đã điều trị nhưng không hiệu quả.

Tăng huyết áp kháng trị và tăng huyết áp bất trị là tình trạng tăng huyết áp vẫn tiếp diễn mặc dù đã dùng thuốc.

Tăng huyết áp kháng trị (resistant hypertension) là khi huyết áp vẫn trên 140/90 mmHg mặc dù đã dùng ba nhóm thuốc điều trị tăng huyết áp trở lên, bao gồm cả thuốc lợi tiểu, ở liều dung nạp tối đa trong 6 tháng.

Tăng huyết áp bất trị (refractory hypertension) là tình trạng huyết áp vẫn liên tục ở mức cao dù đã dùng năm nhóm thuốc điều trị tăng huyết áp trở lên ở liều dung nạp tối đa.

Nguyên nhân gây tăng huyết áp không được kiểm soát

Tăng huyết áp không được kiểm soát có thể là do tình trạng tăng huyết áp không được điều trị hoặc do phác đồ điều trị hiện tại không hiệu quả.

Trong một số trường hợp, tăng huyết áp là do một bệnh lý hoặc do thuốc gây ra (tăng huyết áp thứ phát). Tuy nhiên, đa số các trường hơp tăng huyết áp đều không xác định được nguyên nhân chính xác (tăng huyết áp nguyên phát). Khả năng cao là do sự kết hợp của yếu tố di truyền và yếu tố lối sống.

Ngoài di truyền, yếu tố lối sống cũng có thể gây ra tình trạng tăng huyết áp không được kiểm soát. Các yếu tố lối sống có thể làm tăng huyết áp gồm có:

• Hút thuốc
• Thừa cân, béo phì
• Ăn nhiều muối
• Uống nhiều rượu
• Lười vận động

Ở nhiều người, tình trạng tăng huyết áp không được kiểm soát là do dùng loại thuốc chưa phù hợp hoặc dùng thuốc không đúng cách. Nếu huyết áp vẫn cao dù đã dùng thuốc, bác sĩ sẽ hỏi một số câu hỏi để xem bạn có đang dùng các loại thuốc được kê đúng cách hay không trước khi kê thêm thuốc hoặc kê loại thuốc khác.

Đôi khi, huyết áp cao là do được đo chưa chính xác chứ không phải do không được kiểm soát. Cũng có những trường hợp mà huyết áp chỉ tăng cao tạm thời do những yếu tố như căng thẳng, hồi hộp. Do đó, cần đo huyết áp nhiều lần để xác định một người có đúng là bị tăng huyết áp không được kiểm soát hay không.

Triệu chứng của tăng huyết áp không được kiểm soát

Nhiều người bị tăng huyết áp không có bất cứ triệu chứng nào. Nhưng nếu có, các triệu chứng thường là:

• Đau ngực
• Nhịp tim bất thường
• Chảy máu mũi
• Khó thở
• Cảm giác hồi hộp, lo lắng
• Đau đầu
• Chóng mặt
• Buồn nôn hoặc nôn mửa
• Thay đổi thị lực
• Ù tai

Điều trị tăng huyết áp không được kiểm soát

Bác sĩ có thể đề nghị kết hợp thay đổi lối sống và dùng thuốc để điều trị tăng huyết áp không được kiểm soát. Nếu bạn đang dùng các loại thuốc khác và trong đó có loại thuốc làm tăng huyết áp thì sẽ phải ngừng sử dụng để đưa huyết áp về mức bình thường.

Tóm tắt bài viết

Tăng huyết áp là khi huyết áp trên 140/90 mmHg. Tăng huyết áp không được kiểm soát có nghĩa là tình trạng tăng huyết áp không được điều trị hoặc có điều trị nhưng không hiệu quả.

Tăng huyết áp có thể là do sự kết hợp của các yếu tố di truyền và lối sống hoặc cũng có thể là kết quả của các bệnh lý hay thuốc men. Nếu huyết áp vẫn cao dù đã điều trị, bạn nên trao đổi với bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và có biện pháp làm giảm huyết áp. Huyết áp cao không được kiểm soát có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng.