Những biến chứng của bệnh tim mạch

“Bệnh tim mạch” là thuật ngữ chỉ tất cả những vấn đề liên quan đến tim và mạch máu. Bệnh tim mạch đứng đầu trong danh sách nguyên nhân gây tử vong trên toàn thế giới, vượt qua cả bệnh ung thư.

Những vấn đề xảy ra ở cơ tim, van tim, động mạch vành và nhịp tim đều được coi là bệnh tim mạch. Tất cả những thành phần này đều đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe tim mạch tổng thể.

Các phương pháp điều trị gồm điều chỉnh lối sống, dùng thuốc và phẫu thuật có thể làm giảm các triệu chứng và ngăn ngừa hoặc làm chậm tốc độ tiến triển của bệnh tim mạch. Nếu không được điều trị, bệnh tim mạch có thể gây ra nhiều biến chứng, trong đó có cả những biến chứng có thể gây tử vong.

Dưới đây là những biến chứng phổ biến nhất của bệnh tim mạch.

Suy tim

Suy tim là khi tim không thể bơm đủ máu đi khắp cơ thể.

Cơ tim rất khỏe, nhưng theo thời gian, cơ tim có thể trở nên suy yếu và không thể thực hiện chức năng một cách hiệu quả. Khi điều này xảy ra, tim sẽ bù đắp bằng cách co bóp nhanh hơn, cơ tim phát triển dày lên hoặc các buồng tim giãn ra để chứa nhiều máu hơn.

Những thay đổi này cuối cùng sẽ làm suy giảm chức năng tim và dẫn đến suy tim. Các triệu chứng của suy tim gồm có khó thở, chóng mặt, lú lẫn và tích nước, gây phù nề.

Nhồi máu cơ tim

Nhồi máu cơ tim xảy ra khi động mạch vành bị hẹp nghiêm trọng hoặc tắc nghẽn và làm gián đoạn dòng máu đến tim. Thông thường, tình trạng này là kết quả của xơ vữa động mạch (tích tụ cholesterol trong động mạch).

Nếu một mảng vơ xữa bị vỡ ra, dòng máu sẽ bị chặn và các tế bào tim không được cung cấp oxy. Khi không có oxy, các tế bào tim sẽ chết.

Các triệu chứng thường gặp của cơn nhồi máu cơ tim gồm có khó thở và đau ngực dữ dội, có thể lan ra lưng, hàm hoặc cánh tay trái.

Triệu chứng nhồi máu cơ tim ở phụ nữ và nam giới

Khi bị nhồi máu cơ tim, phụ nữ có thể gặp các triệu chứng khác với nam giới vì bệnh tim mạch có thể ảnh hưởng đến các phần khác nhau của tim.

Ví dụ, bệnh tim mạch ở phụ nữ thường xảy ra ở các động mạch nhỏ phân nhánh từ động mạch chính của tim (động mạch vành). Các triệu chứng gồm có buồn nôn, khó thở, nôn và đau bụng.

Bệnh tim mạch ở nam giới thường xảy ra ở động mạch vànhh hoặc ảnh hưởng đến động mạch vành. Điều này gây ra các triệu chứng như đau ngực dữ dội hoặc tức ngực, đặc biệt là khi bị căng thẳng hoặc hoạt động thể chất.

Đột quỵ

Khi tim bơm máu kém hiệu quả, cục máu đông sẽ có thể hình thành trong mạch máu. Đột quỵ xảy ra khi cục máu đông gây tắc nghẽn mạch máu ở não và làm gián đoạn sự lưu thông máu đến một vùng não. Loại đột quỵ này được gọi là đột quỵ do thiếu máu cục bộ. Các triệu chứng gồm có:

• Tê hoặc yếu cơ ở một bên người
• Lú lẫn
• Khó nói
• Mất thăng bằng hoặc mất khả năng phối hợp động tác

Khi không được cung cấp oxy, các tế bào não sẽ nhanh chóng bị chết. Điều này gây ảnh hưởng đến các chức năng như ngôn ngữ, vận động, trí nhớ… và thậm chí gây tử vong. Nhiều người mặc dù sống sót khi bị đột quỵ nhưng lại bị mất vĩnh viễn những chức năng này hoặc phải trải qua phục hồi chức năng một thời gian dài mới khôi phục được.

Thuyên tắc phổi

Thuyên tắc phổi tương tự như đột quỵ nhưng cục máu đông gây tắc nghẽn mạch máu ở phổi thay vì ở não.

Các triệu chứng thuyên tắc phổi gồm có khó thở, đau ngực khi hít thở và da xanh xao. Vì phổi là cơ quan cung cấp oxy vào máu nên thuyên tắc phổi sẽ nhanh chóng gây ra tình trạng thiếu oxy và đe dọa đến tính mạng.

Ngừng tim

Ngừng tim có nghĩa là tim đột nhiên ngừng đập. Nguyên nhân thường là do rối loạn tín hiệu điện trong tim. Rối loạn nhịp tim (nhịp tim bất thường) do bệnh tim mạch có thể dẫn đến ngừng tim. Ngừng tim sẽ dẫn đến tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Các triệu chứng của ngừng tim gồm có cảm giác chóng mặt, khó thở, mệt mỏi, tim đập nhanh và buồn nôn.

Nếu xảy ra ngừng tim cần nhanh chóng tiến hành hồi sức tim phổi (CPR) và khử rung tim để tăng cơ hội sống sót.

Bệnh động mạch ngoại biên

Giống như động mạch vành, các động mạch cấp máu cho tay và chân cũng có thể bị thu hẹp. Tình trạng này được gọi là bệnh động mạch ngoại biên.

Triệu chứng chính của bệnh động mạch ngoại biên là đau chân dữ dội khi đi lại.

Rung nhĩ

Rung nhĩ là tình trạng các buồng trên của tim (tâm nhĩ) co bóp quá nhanh, thậm chí đến mức rung lên thay vì co bóp theo nhịp đều đặn như bình thường. Đây là một loại rối loạn nhịp tim có thể gây tử vong. Rung nhĩ gây khó thở, đau ngực, cảm giác rung ở ngực và chóng mặt, đau đầu.

Rung nhĩ làm tăng nguy cơ đột quỵ và suy tim. Điều này là do khi tâm nhĩ co bóp bất thường, máu sẽ dễ bị ứ đọng trong các buồng tim và hình thành cục máu đông.

Đau thắt ngực

“Đau thắt ngực” là thuật ngữ y khoa chỉ tình trạng đau ngực, tức ngực hoặc cảm giác khó chịu ở ngực do cơ tim không nhận đủ oxy. Đây là một triệu chứng chứ không phải một bệnh lý.

Có nhiều loại đau thắt ngực. Hai loại phổ biến nhất là đau thắt ngực ổn định và đau thắt ngực không ổn định. Đau thắt ngực ổn định còn được gọi là đau thắt ngực khi gắng sức. Vì hoạt động gắng sức làm tăng nhu cầu oxy của cơ thể nên cơ tim sẽ phải làm việc nhiều hơn.

Đau thắt ngực không ổn định đáng lo ngại hơn vì xảy ra ngay cả khi tim không phải hoạt động nặng.

Đau thắt ngực thường là triệu chứng của bệnh tim mạch mà đa phần là vấn đề về tim.

Đau thắt ngực làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim. Hãy đi khám càng sớm càng tốt khi bị đau thắt ngực để tìm nguyên nhân và kịp thời điều trị. Có thể cần thực hiện thủ thuật thông tim để xem có bị tắc nghẽn động mạch hay không.

Tiên lượng của người mắc bệnh tim mạch

Tiên lượng của người mắc bệnh tim mạch phụ thuộc vào nhiều yếu tố, gồm có:

• Loại bệnh tim mạch
• Đáp ứng điều trị
• Mức độ nghiêm trọng của bệnh

Những người mắc bệnh tim mạch cần tuân thủ điều trị và duy trì lối sống lành mạnh để kiểm soát tình trạng bệnh và ngăn ngừa biến chứng.

Hãy đi khám ngay khi nhận thấy những biểu hiện bất thường như thường xuyên chóng mặt hoặc khó thở. Mặc dù bệnh tim mạch là bệnh mạn tính không thể chữa khỏi nhưng bắt đầu điều trị ngay từ sớm sẽ giúp cải thiện đáng kể tiên lượng.

Một số câu hỏi về bệnh tim mạch

Những ai có nguy cơ mắc bệnh tim mạch?

Bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh tim mạch nhưng những người có một trong năm yếu tố sau đây có nguy cơ mắc bệnh cao hơn:

• Hút thuốc
• Tăng huyết áp
• Mức cholesterol cao
• Bệnh tiểu đường
• Thừa cân hoặc béo phì

Suy tim gây ra những biến chứng nào?

Các biến chứng thường gặp của bệnh suy tim gồm có:

• Rối loạn nhịp tim
• Cục máu đông
• Suy giảm chức năng thận hoặc gan
• Teo cơ
• Phù phổi (tích tụ dịch trong phổi)
• Khó thở

Nhồi máu cơ tim gây ra những biến chứng nào?

Các biến chứng phổ biến của nhồi máu cơ tim:

• Rối loạn nhịp tim (gây đánh trống ngực, đau ngực, mệt mỏi và khó thở)
• Suy tim
• Sốc tim (gây lú lẫn, tay chân lạnh, nhịp tim nhanh, tiểu ít và khó thở)
• Vỡ tim

Bệnh động mạch vành có thể gây ra những biến chứng nào?

Các biến chứng của bệnh động mạch vành gồm có:

• Suy tim
• Rối loạn nhịp tim
• Nhồi máu cơ tim