Bệnh mạch vành ba nhánh: Điều trị và tiên lượng

Bệnh mạch vành ba nhánh là giai đoạn tiến triển của bệnh động mạch vành, thường do các mảng bám chất béo tích tụ trên thành động mạch.

Thông thường, bệnh mạch vành chỉ ảnh hưởng đến một động mạch. Tuy nhiên, trong bệnh mạch vành ba nhánh, ba động mạch bị ảnh hưởng, làm tăng nguy cơ xảy ra biến chứng nghiêm trọng.

Dưới đây là thông tin về các phương pháp điều trị và tiên lượng của người mắc bệnh mạch vành ba nhánh.

Bệnh mạch vành ba nhánh là gì?

Bệnh mạch vành ba nhánh là một dạng nặng của bệnh mạch vành (CAD). Bệnh xảy ra khi các mạch máu cung cấp máu cho tim (động mạch vành) bị tổn thương.

Bệnh mạch vành thường xảy ra do tình trạng viêm hoặc sự tích tụ mảng bám chứa cholesterol, gọi là xơ vữa động mạch. Hầu hết người mắc bệnh mạch vành chỉ bị ảnh hưởng ở một động mạch. Tuy nhiên, khi mắc bệnh mạch vành ba nhánh, có ba động mạch chính sẽ bị ảnh hưởng, bao gồm:

• Động mạch mũ 
• Động mạch vành phải 
• Động mạch liên thất trước

Bệnh mạch vành ba nhánh là giai đoạn tiến triển của bệnh mạch vành, xảy ra khi mảng bám tiếp tục tích tụ trên thành động mạch. Tình trạng này là do bệnh mạch vành không được kiểm soát tốt.

Có nhiều yếu tố có thể góp phần làm bệnh tiến triển, bao gồm:

• Giới tính
• Yếu tố di truyền
• Cân nặng
• Lối sống
• Các bệnh lý khác như tiểu đường

Triệu chứng của bệnh mạch vành ba nhánh

Triệu chứng của bệnh mạch vành ba nhánh tương tự như bệnh mạch vành, bao gồm:

• Mệt mỏi
• Lú lẫn
• Khó thở
• Đau ngực
• Nhịp tim nhanh hoặc không đều
• Ợ nóng
• Cảm giác nghẹt thở
• Buồn nôn
• Nôn mửa
• Chóng mặt
• Đau và khó chịu ở lưng, cổ, cánh tay, vai hoặc hàm

Những triệu chứng này cũng có thể gặp ở các bệnh tim mạch khác. Nếu gặp phải bất kỳ triệu chứng nào, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây bệnh mạch vành ba nhánh

Nguyên nhân chính của bệnh mạch vành ba nhánh là sự tích tụ mảng bám trên thành động mạch, gọi là xơ vữa động mạch.

Mảng bám cấu tạo bao gồm cholesterol, lipid và các chất béo khác. Do đó, mức cholesterol và triglyceride cao là yếu tố nguy cơ lớn gây bệnh động mạch vành và bệnh mạch vành ba nhánh. Huyết áp cao (tăng huyết áp) cũng làm tăng áp lực lên động mạch vành, góp phần làm bệnh nặng hơn.

Những người đã mắc bệnh mạch vành mà kèm theo tăng huyết áp sẽ có nguy cơ tiến triển thành bệnh mạch vành ba nhánh cao hơn.

Các yếu tố nguy cơ khác gây bệnh mạch vành ba nhánh bao gồm:

• Hút thuốc lá
• Tiền sử gia đình mắc bệnh tim
• Béo phì
• Ít vận động
• Tiểu đường
• Đề kháng insulin

Chẩn đoán bệnh mạch vành ba nhánh

Sau khi trao đổi về triệu chứng, tiền sử bệnh cá nhân và gia đình, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra chức năng tim.

Để xác nhận chẩn đoán bệnh mạch vành ba nhánh, bác sĩ cần đánh giá chi tiết tình trạng mạch máu bằng một hoặc nhiều xét nghiệm sau:

• Điện tâm đồ (EKG): Ghi lại tín hiệu điện của tim. Có nhiều loại EKG khác nhau, một số được thực hiện nhanh chóng tại bệnh viện hoặc phòng khám, trong khi một số khác yêu cầu sử dụng thiết bị nhỏ gọn có thể đeo trong sinh hoạt hằng ngày.
• Siêu âm tim (echocardiogram): Sử dụng sóng siêu âm để tạo hình ảnh tim và đánh giá hoạt động của các bộ phận trong tim.
• Nghiệm pháp gắng sức (stress test): Kiểm tra phản ứng của tim khi hoạt động thể lực. Trong quá trình thực hiện, bạn sẽ được gắn thiết bị theo dõi và ghi hình tim khi đi bộ, đạp xe hoặc thực hiện các bài tập khác.
• Chụp mạch vành (angiogram): Sử dụng thuốc cản quang được tiêm vào động mạch qua một ống thông nhỏ để quan sát lưu lượng máu. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể luồn bóng qua ống thông và bơm căng để cải thiện dòng máu tại vị trí bị tắc nghẽn.

Điều trị bệnh mạch vành ba nhánh

Mục tiêu điều trị bệnh mạch vành ba nhánh là cải thiện lưu lượng máu, giảm áp lực cho tim và làm chậm hoặc ngăn ngừa mảng bám tích tụ trong động mạch.

Phác đồ điều trị cụ thể sẽ tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe tổng thể, các loại thuốc đang sử dụng và mức độ đáp ứng điều trị của bệnh nhân. Các phương pháp phổ biến bao gồm:

• Thuốc chẹn beta hoặc thuốc chẹn kênh canxi để giảm huyết áp
• Thuốc giãn mạch giúp làm giãn cơ trơn của thành động mạch
• Can thiệp mạch vành qua da (PCI) hoặc phẫu thuật bắc cầu động mạch vành (CABG) để mở rộng động mạch bị tắc
• Thay đổi lối sống, bao gồm tăng cường vận động, áp dụng chế độ ăn tốt cho tim mạch, bỏ thuốc lá, duy trì cân nặng hợp lý

Người bị bệnh mạch vành ba nhánh có thể hồi phục không?

Hiện chưa có đủ bằng chứng khẳng định người bị bệnh mạch vành ba nhánh có thể hồi phục hoàn toàn. Tuy nhiên, tình trạng bệnh có thể cải thiện đáng kể nếu bệnh nhân tuân thủ phác đồ điều trị và áp dụng lối sống lành mạnh.

Dù không thể chữa khỏi bệnh hoàn toàn nhưng bạn có thể làm chậm hoặc ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh, đồng thời giảm đáng kể nguy cơ xảy ra biến chứng như nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Tiên lượng cho bệnh nhân mắc bệnh mạch vành ba nhánh

Bệnh mạch vành ba nhánh là tình trạng nghiêm trọng ảnh hưởng đến nhiều động mạch. Đây là giai đoạn tiến triển của CAD và làm tăng nguy cơ xảy ra các biến chứng như nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Bệnh có thể được kiểm soát bằng cách điều trị bằng thuốc, thay đổi lối sống và trong một số trường hợp là phẫu thuật.

Tiên lượng cụ thể sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tiền sử gia đình và các bệnh lý đi kèm. Tuy nhiên, nói chung, điều trị và thay đổi lối sống có thể mang lại hiệu quả đáng kể cho người mắc bệnh.

Kết luận

Bệnh mạch vành ba nhánh là giai đoạn tiến triển nặng của bệnh động mạch vành. Thay vì chỉ ảnh hưởng đến một động mạch, bệnh này gây tổn thương cả ba động mạch vành, chủ yếu là do sự tích tụ mảng bám.

Bệnh làm lưu lượng máu giảm nghiêm trọng hơn và làm tăng nguy cơ biến chứng như nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Bệnh có thể được điều trị bằng cách sử dụng thuốc hạ huyết áp, thuốc giãn mạch và các phương pháp phẫu thuật để cải thiện lưu thông máu. Ngoài ra, thay đổi lối sống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh.